Jólasveinar og
grýla.- Segja vil ég sögu.
Jólasveinarnir- Eftir Jóhannes úr
Kötlum
Myndir
eftir Tryggva Magnússon
Segja vil
ég sögu
af sveinunum ţeim,
sem brugđu sér hér forđum
á bćina heim. |
Ţeir uppi á
fjöllum sáust,
- eins og margur veit, -
í langri halarófu
á leiđ niđur í sveit. |
Grýla var
ţeirra móđir
og gaf ţeim tröllamjólk,
en pabbinn Leppalúđi,
- ţađ var leiđindafólk. |
Ţeir
jólasveinar nefndust,
- um jólin birtust ţeir.
Og einn og einn ţeir komu,
en aldrei tveir og tveir. |
Ţeir voru
ţrettán
ţessir heiđursmenn,
sem ekki vildu ónáđa
allir í senn. |
Ađ dyrunum
ţeir lćddust
og drógu lokuna úr.
Og einna helzt ţeir leituđu
í eldhús og búr. |
Lćvísir á
svipinn
ţeir leyndust hér og ţar,
til óknyttanna vísir,
ef enginn nćrri var. |
Og eins, ţó
einhver sći,
var ekki hikađ viđ
ađ hrekkja fólk og trufla
ţess heimilisfriđ. |
Stekkjastaur kom fyrstur,
stinnur eins og tré.
Hann laumađist í fjárhúsin
og lék á bóndans fé.
Hann vildi sjúga ćrnar,
- ţá var ţeim ekki um sel,
ţví greyiđ hafđi staurfćtur,
- ţađ gekk nú ekki vel.
|
Giljagaur var annar,
međ gráa hausinn sinn.
- Hann skreiđ ofan úr gili
og skauzt í fjósiđ inn.
Hann faldi sig í básunum
og frođunni stal,
međan fjósakonan átti
viđ fjósamanninn tal.
|
Stúfur hét sá ţriđji
stubburinn sá.
Hann krćkti sér í pönnu,
ţegar kostur var á.
Hann hljóp međ hana í burtu
og hirti agnirnar,
sem brunnu stundum fastar
viđ barminn hér og ţar.
|
Sá
fjórđi, Ţvörusleikir,
var fjarskalega mjór.
Og ósköp varđ hann glađur,
ţegar eldabuskan fór.
Ţá ţaut hann eins og elding
og ţvöruna greip,
og hélt međ báđum höndum,
ţví hún var stundum sleip.
|
Sá
fimmti, Pottaskefill,
var skrítiđ kuldastrá.
- Ţegar börnin fengu skófir
hann barđi dyrnar á.
Ţau ruku upp, til ađ gá ađ
hvort gestur vćri á ferđ.
Ţá flýtti' ann sér ađ pottinum
og fékk sér góđan verđ.
|
Sá
sjötti, Askasleikir,
var alveg dćmalaus. -
Hann fram undan rúmunum
rak sinn ljóta haus.
Ţegar fólkiđ setti askana
fyrir kött og hund,
hann slunginn var ađ ná ţeim
og sleikja á ýmsa lund.
|
Sjöundi var Hurđaskellir,
- sá var nokkuđ klúr,
ef fólkiđ vildi í rökkrinu
fá sér vćnan dúr.
Hann var ekki sérlega
hnugginn yfir ţví,
ţó harkalega marrađi
hjörunum í.
|
Skyrjarmur, sá áttundi,
var skelfilegt naut.
Hann hlemminn o´n af sánum
međ hnefanum braut.
Svo hámađi hann í sig
og yfir matnum gein,
unz stóđ hann á blístri
og stundi og hrein.
|
Níundi var Bjúgnakrćkir,
brögđóttur og snar.
Hann hentist upp í rjáfrin
og hnuplađi ţar.
Á eldhúsbita sat hann
í sóti og reyk
og át ţar hangiđ bjúga,
sem engan sveik.
|
Tíundi var Gluggagćgir,
grályndur mann,
sem laumađist á skjáinn
og leit inn um hann.
Ef eitthvađ var ţar inni
álitlegt ađ sjá,
hann oftast nćr seinna
í ţađ reyndi ađ ná.
|
Ellefti var Gáttaţefur,
- aldrei fékk sá kvef,
og hafđi ţó svo hlálegt
og heljarstórt nef.
Hann ilm af laufabrauđi
upp á heiđar fann,
og léttur, eins og reykur,
á lyktina rann.
|
Ketkrókur, sá tólfti,
kunni á ýmsu lag. -
Hann ţrammađi í sveitina
á Ţorláksmessudag.
Hann krćkti sér í tutlu,
ţegar kostur var á.
En stundum reyndist stuttur
stauturinn hans ţá.
|
Ţrettándi var Kertasníkir,
- ţá var tíđin köld,
ef ekki kom hann síđastur
á ađfangadagskvöld.
Hann elti litlu börnin
sem brostu, glöđ og fín,
og trítluđu um bćinn
međ tólgarkertin sín.
|
|
Á sjálfa
jólanóttina,
- sagan hermir frá, -
á strák sínum ţeir sátu
og störđu ljósin á.
Svo tíndust
ţeir í burtu,
- ţađ tók ţá frost og snjór.
Á ţrettándanum síđasti
sveinstaulinn fór.
Fyrir löngu á fjöllunum
er fennt í ţeirra slóđ.
- En minningarnar breytast
í myndir og ljóđ.
|
|
|