Pétur Jökulsson
var eins og súlan, drottning
Atlantshafsins, sem steypir sér úr
háloftunum og kafar hvasseyg í
djúpið eftir æti. Marksækin súlan
lagar líkama sinn svo að hann smjúgi
loft og sjó. Straumlínulöguð skepna
með vald yfir umhverfi sínu og
örlögum. Hún er úthafsfugl er skimar
eftir æti úr mikilli hæð. Hún
steypir sér niður, kafar undir
fiskinn og grípur hann á leiðinni
upp. Hæfni hennar liggur í eðlinu.
Pétur var eins og súlan, hafði
mikla yfirsýn og var snöggur að
grípa tækifærin í viðskiptaheiminum,
var gríðalega klár og sá allstaðar
glitta í gull. Hugmyndaauðgi hans
var viðbrugðið. Hann var ráðgjafi
fjármálamanna, talaði á fundum
Verslunarráðins og
Vinnuveitendasambandsins og hvatti
íslenska athafnamenn til þess að
hugsa stórt. Hann var líka
aufúsugestur hjá samtökum launþega
því allir sáu í honum spámann betri
tíma og bættrar afkomu heimilanna.
Ríkisstjórnin leitaði til hans og
hann sat oft fundi og veislur með
ráðherrum og erlendum spekúlöntum.
Hugmyndin um sölu Esjunnar
byrjaði sem einskonar brandari en
hafði nú þróast í fúlustu alvöru.
Pétur var fljótur til og stofnaði
Íslenska fjallasölu h.f. í samvinnu
við erlenda fjárfesta. Enginn gerði
sér t.d. grein fyrir því þegar
Hvalfjarðargöngin voru grafin að þar
var ríkisstjórnin að láta framkvæma
frumathugun, gera smá tilraun skv.
ráðgjöf Péturs. Niðurstaðan var
hagstæð. Vandalaust var talið að
grafa göng undir Esjuna, saga hana
af grunni sínum og selja hana til
meginlands Evrópu. Mikil umræða
skapaðist um málið. Hinir og þessir
vísindamenn, einir sér eða í
samtökum, gáfu álit sitt og sýndist
sitt hverjum. En Íslendingar tvínóna
ekki við hlutina. Í þeim rennur blóð
veiðimannsins sem kemst í
vertíðarstemmingu í hvert sinn sem
verðugt verkefni bíður lausnar.
Íslendingar eru skorpufólk sem ræðst
á verkefnin og klárar þau. Allar
tiltækar verkfræðistofur tengdust
málinu og dugðu samt ekki til. Flutt
voru inn tæki og tól, ráðgjafar og
sérfræðingar. Menn boruðu og söguðu
dag og nótt. Ríkisstjórnin hafði
látið dreifa heyrnarhlífum til allra
borgarbúa og Kjalnesingar fengu
hlífar með tvöfaldri vörn.
Aldrei höfðu menn heyrt svona
þungan nið, svona öflugar vélar
rymja. Vélahljóð alls íslenska
farskipaflotans voru eins og
vængjablak mýflugu samanborið við
tröllslegar drunurnar í dráttarbátum
Íslenskrar fjallasölu h.f. sem einn
af öðrum röðuðu sér í mynni
Hvalfjarðar og á Sundin. Þetta voru
öflugustu skip sem hingað höfðu
komið og á bóga þeirra voru máluð
drekahöfuð, tákn stórhugs íslenskra
víkinga fyrr og síðar. Gríðarstórar
lykkjur höfðu verið festar í Esjuna.
Búið var að koma undir hana völsum
með dúnkrafti. Togvírar voru tengdir
í lykkjurnar. Og það var togað.
Jörðin nötraði, yfirborð sjávar
gáraðist í logninu af titringi frá
vélum bátanna og marrinu í völsunum
undir fjallinu. Upplifunin var
eitthvað í líkingu við það ef
jarðýta æki um stofugólfið heima.
Sérstök vakt var á
jarðskjálftadeildinni til að
fylgjast með áhrifum á svæðinu í
nágrenni Reykjavíkur.
Hægt, ofurhægt, mjakaðist Esjan
af grunni sínum. Sæbrautin,
Skúlagatan og göturnar í
Skuggahverfinu voru troðnar af
mannfjölda sem fylgdist opinmynntur
með guðdómlegri tækninnni. Hvílík
sjón, hvílík snilld! -Pétur er sko
okkar maður, sagði gamall
borgarstarfsmaður andaktugur þar sem
hann stóð í mannþrönginni á mótum
Vatnsstígs og Lindargötu og
nærstaddir tóku undir í sömu
hrifningarvímu. -Ímyndið ykkur öll
störfin sem verkefnið hefur skapað,
allar evrurnar sem fengust fyrir
þetta eina fjall, bætti annar við.
Það fór gleiðstraumur um brjóst
áhorfenda. Fjöldi vísindamanna sem
flust hafði heim á liðnum misserum
vann á vöktum hjá Íslenskri
fjallasölu h.f.
Umræða var mikil í þjóðfélaginu
og ekki átakalaust að koma þessu í
gegnum þingið en það tókst.
Forsætisráðherra barst stuðningur úr
óvæntri átt. Borgarstjórinn var
honum sammála og þótti það tíðindum
sæta. Megin ástæða þess að
borgarstjóri fór í eina sæng með
forsætisráðherra um málið var sú að
það hafði komið í ljós að borgin
keypti köttinn í sekknum með
Kjalarnesinu, þetta rokrassgat sem
stóð allri byggðaþróun fyrir þrifum.
Með sölu Esjunnar varð logn á
Kjalarnesinu og sjóndeildarhringur
borgarbúa víkkaði til muna. Og
hugsið ykkur torgið rennislétt sem
varð til undir Esjunni. Öll torg
veraldar kæmust fyrir á þeirri
stétt. Lagt var til að það hlyti
nafnið Stéttatorg því ágóðinn af
Esjunni mundi bæta hag allra stétta.
Þegar Esjan var á bak og burt og
búið var að sópa Stéttatorgið var
haldin mikil veisla. Ríkistjórnin,
Pétur Jökulsson og fulltrúar
Evrópusambandsins komu akandi í
opnum vagni inná Stéttatorgið.
Skálað var í nýjum drykk, Fjallanda,
sem vann í samkeppni barþjóna en
uppistaðan í honum er Tindavodki,
fjallagrasaseyði og birkilíkjör sem
hellt var yfir krap úr
Snæfellsjökli. Haldnar voru miklar
ræður um framþróun vísinda,
mikilvægi frjálsra viðskipta,
dreifingu fegurðar og fjalla til
allra jarðarbarna. Kjörorð
Íslenskrar fjallasölu h.f. “frjálst
er fjallasal” varð á hvers manns
vörum. Stórsöngvari Íslands söng
Hamraborgina og var tónslistin svo
mögnuð að undir tók í dölum
Hvalfjarðar sem nú blöstu við
Reykvíkingum í austri. Þröngsýninni
var ekki fyrir að fara í henni
Reykjavík. Nóg var plássið, og
byggingarlóðirnar nægar. Hvílík
dýrð! Pétur Jökulsson tók við líkani
af Esjunni úr gulli um leið og hann
afhenti ráðherra stóra ávísun í
milljörðum evra. Öllu þessu var lýst
af fjölmiðlum í beinni útsendingu og
Sjónvarpið varpaði þessu öllu á
tjöld sem dreift var um allt
Stéttatorg. Flugvélar með fréttamenn
innanborðs sveimuðu yfir
dráttarbátum og fylgdust með Esjunni
sem flaut tignarleg í átt til
meginlands Evrópu. Gífurleg
tilhlökkun var hjá fólki í Danmmörku,
Þýskalandi og Benelux-löndunum en
koma átti Esjunni fyrir við
Frísaeyjar til þess að breyta ásjónu
hins marflata lands og bæta
veðurfar. Sjónvarpið skipti stöðugt
á milli mynda af Esjunni og
hátíðarpallinum. En allt í einu í
miðri ræðu Péturs Jökulssonar var
skipt yfir til fréttamanna sem svifu
yfir Esjunni. Komið var babb í
bátinn. Eitthvað hafði farið
úrskeiðis. Esjan var að sökkva suður
af Færeyjum. Hún hafði lagst á
hliðina og nú var aðeins Kistufellið
uppúr og sjórinn vall eins og í
sjóðandi potti. Fréttamaðurinn var
orðinn hás af æsingi og
geðshræringu. En það mátti heyra
saumnál detta á Stéttatorgi.
Mannfjöldinn horfði agndofa á Esjuna
hverfa í Atlantsála í beinni
útsendingu. Drottning fjallanna við
Sundin blá var horfin sjónum manna.
Og viðskiptavinurinn í austri fékk
aldrei vöru sína og því varð
ávísunin stóra uppá milljarða evra
verðlaus því enginn hafði treyst sér
til að tryggja Esjuna. Hún hafði
verið talin fjalltrygg í sjálfri
sér. Á sjónvarpsskjánum sást nú
aðeins gráblátt yfirborð
Atlantshafsins, eins og líkklæði sem
breytt hafði verið yfir ásjónu sem
áður hafði brosað við landsins
börnum, lifandi í leik ljóss og
skugga. Dráttarbátarnir vögguðu á
öldunum eins og leikfangabátar í
baðkari. Fólkið á Stéttatorgi var
ringlað og vafraði um stefnulaust,
stétt með stétt, í djúpri sorg,
hnípin þjóð í vanda.
Stéttatorgið varð eins og
minnisvarði mistaka, vottur um
sálarlausa þjóð, sem seldi fegurðina
fyrir baunadisk. Og þar vildi enginn
byggja, enginn búa. Á sumrin var þar
ekki stingandi strá og á vetrum
gnauðuðu vindar og fjúk yfir gráum
og ísköldum basaltgrunni. Talað var
um að gera Stéttatorgið að vettvangi
fyrir heimsmeistarakeppni
hjólabrettakappa, gera það að
skautasvelli á veturnar og
kappakstursbraut á sumrin. En enginn
hafði áhuga. Enginn gat hugsað sér
að leika og syngja á gröf
drottningar fjallanna. Minningin um
hana gerði fólkið dofið.
Pétur Jökulsson reyndi að auka
hlutafé í Íslenskri fjallasölu h.f.
á mörkuðum erlendis en allt kom
fyrir ekki. Erlendir fjárfestar sem
lagt höfðu fé í fyrirtækið í byrjun
töpuðu sínu og þjóðin tapaði
virðingu og viti og þar með varð
ekkert hugvit til sölu lengur, bara
vitleysa. Og hver er svo viti
firrtur að fjárfesta í vitleysu
vitlausrar þjóðar?

|

|
Deila
á Facebook. |
|
|
Deila á Twitter
|
|
|
|
|
|