Enn slær hún sín tíu slög,
hin dimmhljóma klukka .
Hversu oft skyldi ég ekki
hafa handfjatlað þetta umslag, látið það leika milli fingra minna -
opnað það? Tekið úr því bréfið, - tveggja arka bréf, haldið því frammi
fyrir augunum og getið mér til um orðin, sem þar eru væntanlega skrifuð?
Ég hef meira að segja margoft leitt hugann að skriftinni, sem ég þó
aldrei hef séð. Ég get mér þess til að rithöndin sé áferðafalleg. Þó er
það hugsanlega ekki á rökum reist frekar en aðrar tilgátur. Innihald
þessa bréfs er mér hulið, rétt eins og rithöndin. Ég sting því aftur í
umslagið, eins og svo ótal oft áður. Set það svo í vasann. Ég er löngu
hættur að gera mér vonir um að geta nokkurn tíma lesið bréfið. Skyldi
það vera þess vegna, sem ég meðhöndla það af stakri natni, jafnvel
virðingu?
Umhverfis mig er allt svart.
Svartamyrkur, - þykkt eins og þéttofin voð. Mér er horfið allt tímaskyn.
Tilfinning mín fyrir rými mótast af þessum órjúfanlegu veggjum, sem
umlykja mig. Þegar ég vakna, vakna ég myrkrinu. Ljós birtist mér aðeins
í draumi. Mig dreymir gjarnan sólargeisla. Þeir varpa birtu á djúpan
hyl. Ofan í þennan hyl steypist hár foss, en ekki breiður. Sé þetta mynd
úr fortíð minni, þá er hún mér gleymd. Flest er mér gleymt. Og það fáa
sem ég man tekst mér ekki að setja í rökrétt samhengi.
Ekki man ég í hvaða erindum ég var þarna. Sennilega hef ég einfaldlega
verið á göngu án annars tilgangs en þess að ganga. Mér er heldur ekki
ljóst, hvar ég var. Þó minnist ég þess að húsið stóð utan alfaraleiðar.
Og ég held að ég hafi átt leið þarna um áður. Þó er það ekki víst. En
þennan umrædda dag fann ég umslagið. Það lá ómerkt spölkorn framan við
húsið. Ég gat mér þess til að það tilheyrði einhverjum, sem byggi í
húsinu. Engin dyrabjalla var við útidyrnar, svo ég bankaði á dyrnar.
Sennilega hef ég bankað nokkuð fast, í það minnsta hrökk hurðin af
stöfum. Ég ræskti mig og kallaði inn í húsið. Ekkert svar barst.
Rétt innan við dyrnar stóð lítið borð. Mér flaug í hug að réttast væri
að leggja umslagið á það og koma mér síðan á brott. En það gerði ég
ekki; sennilega hef ég efast um að ómerkt umslag vekti athygli nokkurs
manns. Nema þá forvitnin hafi rekið mig áfram. Hvað sem því leið fór ég
inn. Ég kallaði aftur og enn kom ekkert svar.
Nei, ég veit ekki hvað rak mig til að ganga um þetta ókunnuga heimili,
eins og hver önnur boðflenna. Þetta var snoturt heimili og án alls
íburðar. Húsrýmið var ekki mikið. Greinilegt var að þarna bjuggu eldri
hjón. Allt heimilið bar vott um fágun og nægjusemi húsráðenda.
Hvernig mátti það vera að mér fannst ég eiga að kannast við þetta
heimili, þótt ég þekkti þar ekki nokkurn hlut? Það var líkast því, sem
andblær þess væri mér á einhvern hátt ekki framandi. Gömul hughrif
leituðu á mig. Gömul hughrif.
Ég er ekki maður þeirrar gerðar, sem fer snuðrandi um annarra manna
híbýli. Ég leitaði því að heppilegum stað, til að leggja umslagið á, svo
ég gæti sem fyrst yfirgefið húsið. Auðvitað má segja að eldhúsbekkurinn
hafi verið nærtækur staður í þessu sambandi. Umslag við hliðina á
eldhúsvaski gæti tæpast farið fram hjá nokkrum manni. Og sennilega var
litla borðið við útidyrnar þrátt fyrir allt ekki svo óheppilegur staður.
Já, það var best að leggja umslagið þar.
Um leið og ég tók í hurðarhúninn, eftir að hafa lagt frá mér umslagið,
gerðist það! Það er tæpast að ég hafi mig í að segja frá því, jafn
ótrúlegt og það er. Vilja ekki allir að þeim sé trúað? En þetta gerðist
nú samt.
Mér hefði ekki þótt það neitt undarlegt, hvað þá heldur yfirnáttúrulegt,
þótt hurðarhúnninn hefði staðið á sér. Og það var einmitt það, sem hann
gerði. Hann var blýfastur, sama hvernig ég hamaðist á honum. Hitt þótti
mér undarlegra að um leið og ég snerti húninn varð almyrkt í húsinu. Ég
hélt fyrst að þetta væri af völdum þjófavarnarkerfis, sem ég hefði
aldrei heyrt minnst á. Það gat svo sem vel staðist, enda ýmislegt, sem
fer fram hjá fáskiptnum mönnum eins og mér.
Fljótlega gafst ég upp á að reyna að opna dyrnar. Þess í stað ákvað ég
að smokra mér út um glugga. Ég þreifaði mig áfram í myrkrinu. Vonandi
væri auðvelt að opna gluggana. Og vonandi ætti enginn leið fram hjá
húsinu þegar ég skriði út. Ég væri illa settur ef lögreglan kæmist í
málið. Tilhugsunin var þungbær.
En brátt kom í ljós að ég þurfti ekki að gera mér rellu út af þessu. Ég
fikraði mig áfram meðfram öllum veggjum hússins, meira að segja
milliveggjunum. Fálmandi höndum fór ég um þá, fullviss þess, að innan
andartaks mundu lófar mínir snerta rúðugler eða jafnvel bakdyr ef
heppnin væri með mér.
En þetta átti ekki þannig að fara. Það var ekki nóg með að engar bakdyr
væri að finna; allir gluggar hússins voru horfnir! Þegar mér varð þetta
ljóst, varð ég mjög hræddur. Samt hafði ég fulla stjórn á mér, enda
hlyti mér að takast að brjótast út í gegnum dyrnar, þótt ég gæti ekki
opnað þær með eðlilegum hætti. En hræðslan varð að skelfingu, þegar mér
varð ljóst að dyrnar voru einnig horfnar. Það var engin leið út!
Eftir að hafa staðið um stund þar sem útidyrnar höfðu verið, lamaður af
skelfingu og eftir því ráðalaus, fálmaði ég mig um húsið öðru sinni. Ég
kom þegar að borðinu, sem ég hafði lagt umslagið á og þótt mér væri
auðvitað ljóst að ég gæti ekki lesið innihald þess, stakk ég því í
vasann. Ég leitaði ekki lengur útgönguleiðar; vissi sem var að hana var
hvergi að finna. Ég komst fljótlega að raun um það, að fyrir utan það að
hvergi varð komist út, virtist allt vera óbreytt frá því ég kom inn í
húsið. Við það varð mér rórra, hvernig sem á því stóð.
Nei, ég veit ekki hversu lengi ég hef verið lokaður innan veggja þessa
húss. Mánuði? Ár? Það er mér hulið. Ég sætti mig einfaldlega við orðinn
hlut, enda væsir svo sem ekki um mig. Að vísu sé ég ekkert, en hér er
öll þægindi að finna; þægilega stóla, notalegt rúm og annað það, sem ég
þarfnast til að mér líði vel. Og þótt undarlegt megi virðast, hef ég
enga þörf fyrir mat. Mér nægir kranavatnið. Nei, það væsir ekki um mig.
Jafnan eru þau tíu, þessi dimmhljóma högg Borgundar - hólmsklukkunnar í
dagstofunni. Aldrei hef ég trekkt hana upp, enda óþarft, því hún gengur
eigi að síður. Þótt ég geti ekki fylgst með tímanum og hafi svo sem ekki
sérstakan áhuga á því, úr því sem komið er, er mér ljóst að hún slær
ekki með reglubundnu millibili. Stundum er stutt milli þess sem hún
slær, stundum langt. En jafnan eru höggin tíu. Fyrst svona mislangt er
milli þess að klukkan hljómi liggur í augum uppi, að þessum tíu höggum
er ekki ætlað að segja mér hvað þeim tíma líði, sem fólk lifir og
hrærist í, enda slær klukkan engum nema mér. Þetta er klukka míns eigin
tíma eða tímaleysis, væri ef til vill réttara að segja. Nú rennur hún
upp, stundin óþekkta, stundin tímalausa.
Ég dreg myndir á myrkrið. Til að byrja með dró ég eingöngu upp myndir af
búslóðinni í húsinu, eins og ég mundi hana, eftir þær fáu mínútur, sem
hún blasti við augum mínum. Síðar þreifaði ég á öllu, sem hér er að
finna, eins og blindur maður; lærði form þess og stærð, mýkt og hörku.
Við það urðu myndirnar nákvæmari. Loks tók ég að mála hugsanir mínar á
myrkrið. Þessar myndir eru jafnan ljósleitar, til mótvægis við myrkrið,
sem þær eru málaðar á og umlykur mig. Þannig eyði ég vökustundum mínum,
meðan draumar bíða þess að ég ferðist um lönd þeirra.
Og svo slær hún, Borgundarhólmsklukkan, sín tíu högg og afmáir þær
myndir, sem ég hef málað síðan hún sló síðast. Til að byrja með var mér
fremur illa við það. En það átti eftir að breytast og nú er ég feginn að
þurfa ekki að safna of mörgum myndum á þetta myrkur. Því enda þótt þetta
sé mikið myrkur, kolsvart og órjúfanlegt, þá veit ég að það er aðeins
innan veggja þessa húss. Hvað nú, ef gluggarnir skyldu birtast aftur og
ljósið flæða inn um þá eins og dansandi glitþræðir? Já, og hvað ef
útidyrnar lykjust upp fyrir allri þessari birtu? Væri mér þá frjálst að
ganga út, láta sem myrkrið hefði aðeins verið skynvilla eða jafnvel
helber misskilningur? Sennilega. En vonir mínar standa ekki lengur til
þess að svo fari. Myrkrið hefur veitt mér nýja sýn og ég er þess
fullviss að birtan mundi aðeins blinda mig.
Ég dreg enn eina myndina á myrkrið, mála gulan fjarska; tvískiptan gulan
fjarska, rofinn rauðri línu. Og ég veit að senn mun hún aftur slá sín
tíu slög, hin dimmhljóma klukka.

|

|
Deila
á Facebook. |
|
|
Deila á Twitter
|
|
|
|
|